Onlangs kreeg ik een folder in handen over aseksualiteit. De term is nu ongeveer vijftien jaar in zwang en de letter a maakt sinds een aantal jaren ook deel uit van de lettercombinatie lhbtqia+.

Al lezend in de folder duizelt het me. Volgens het split-attractiemodel kan er sprake zijn van seksuele, platonische, esthetische, sensuele en romantische aantrekking. Verder kun je in het aromantische spectrum zitten. Aromantische mensen kunnen aseksueel zijn of een niet-aseksuele oriëntatie hebben. Ook kun je kiezen voor een queer-platonische relatie. Je kunt volledig aseksueel, grijs-seksueel, grijs-aseksueel of demiseksueel zijn. Tot slot kom ik nog termen tegen als alloromantisch, questioning, Frayseksueel, Quoi-WTF-seksueel en Aceflux. Wat die laatste termen inhouden vertelt de folder helaas niet.

Even slikken. Ik fantaseer dat ik iemand tegenkom die bijvoorbeeld zegt dat hij ‘Quoi-WTF-seksueel’ is. Dat wordt vast een interessant gesprek.

Ik word mij in ieder geval weer eens bewust van de rijkdom aan menselijke identiteiten en relaties. Die bestond natuurlijk altijd al, maar pas door taal wordt alles zichtbaarder en tastbaarder. Dat is de winst van deze folder.

Het brengt mij op een ander punt. De in onze cultuur diepgewortelde en veel bezongen exclusieve romantische liefdesrelatie waarin seksualiteit, liefde, vriendschap en nog veel meer samen horen te komen in twee personen die elkaar ‘eeuwige’ (vooral seksuele) trouw beloven is toch erg beperkt en benauwend. Dat concept leidt tot vreselijk veel teleurstellingen, gezien het grote aantal echtscheidingen. Maar dit ‘totaalpakket’ is schijnbaar onuitroeibaar. Televisieprogramma’s scoren er flink mee en lokken talloze naar romantiek smachtende mannen en vrouwen naar afgelegen Bed&Breakfastlocaties of een datingrestaurant aan het IJ. Allemaal op zoek naar die ene ‘klik’ die als godsgeschenk al dan niet uit de hemel komt vallen.

In de lhbtiqia+ -gemeenschap wordt hopelijk ruimer gedacht en geëxperimenteerd met allerlei vormen van intimiteit, seksualiteit en vriendschap. Ik heb me nooit thuis gevoeld in dat enge ‘B&B vol Liefde-model’. Waarom zou seks per se thuishoren in een relatie? Gaan vriendschap en seks binnen een relatie altijd samen? Waarom zouden partners altijd ongeveer even oud moeten zijn? En waarom gaat het bij intiem partnerschap om slechts twee mensen? Leuke vragen voor de lezers van deze column. Ik zie uit naar jullie reactie!

Ondertussen vraag ik mij af waar ik bij hoor. Met een voornamelijk vanwege mijn diabetes sterk gedaald libido lijk ik wel in de doelgroep van de folder terecht te zijn gekomen. Anderen letten bij mij blijkbaar op heel andere zaken. Laatst zei iemand tegen me: ‘Ik ben sapiofiel, ik voel me tot jou aangetrokken.’ Help, welk hokje is dat? ‘Ik val op mannen met een intellectuele uitstraling’, was het antwoord.

Laten we eerlijk zijn: uiteindelijk schiet ons hokjesdenken ernstig tekort. Daarvoor is het verschijnsel mens te zeer een mysterie. Hokjesdenken is slechts een hulpmiddel om dit raadsel enigszins in woorden te vangen. De roze gemeenschap wordt hierdoor zichtbaarder en de emancipatie wordt erdoor bevorderd. Maar écht vrij zijn we pas als we alle hokjes achter ons kunnen laten.