Deel 2: Cas Kemna

Verpleeghuis De Rietvinck in de Jordaan kreeg als eerste verpleeghuis in Nederland de "Roze Loper”: het keurmerk voor verpleeghuizen die voldoende aandacht hebben voor seksuele diversiteit. Roze senioren uit de buurt komen er ook graag voor een maaltijd, een optreden of een andere activiteit.


In een drieluik stel ik de organisatoren van de roze evenementen in De Rietvinck voor. In het eerste deel (in Flamingo van april 2021) stelde ik Annette Visser aan jullie voor. Dit tweede deel is gewijd aan Cas Kemna, activiteitenbegeleider inloop en helpende plus. In het derde deel van het drieluik zal Anton Koolwijk, humanistisch geestelijk verzorger, aan het woord komen.

Roze Salon

Met veel passie coördineert Cas de donderdagse Roze Salon, een middag met lezingen en het vertellen van levensverhalen. Soms staat een LHBTIQ+ thema centraal waarover in een groepsgesprek van gedachten wordt gewisseld. Onder leiding van Cas komt een veelkleurig palet van thema’s aan bod, zoals Eenzaamheid, Queer vaderdag tot Roze levenskunst en Keuzemogelijkheden aan het einde van het leven. Iedereen heeft inbreng, ook bij de vaststelling van de thema’s. Cas is niet alleen de organisator, maar ook de bevlogen gespreksleider van de middagen.

De bijeenkomsten van de Roze Salon van De Rietvinck hebben in normale omstandigheden het karakter van een inloop: alle roze senioren zijn welkom, van binnen of buiten het verpleeghuis.

Buurtsalon Jeltje

De coronacrisis gooide in 2020 roet in het eten. Toch wilde De Rietvinck roze ouderen niet in de steek laten. Voor het houden van de Roze Salon vond Cas ruimte in buurtsalon Jeltje, in de Eerste Helmersstraat, vroeger de personeelskantine van het voormalige Wilhelmina Gasthuis en nu een ontmoetingsplek voor de bewoners van Oud-West. Daar bleek het mogelijk corona-proof met de Roze Salon door te gaan. De donderdagmiddagen in Jeltje zijn een schot in de roos. Zie SEPTEMBER | Uitgaantips voor roze 50-plussers (oudrozeagenda.amsterdam)

Corona eiste ook bij roze ouderen haar tol. Sommigen hadden weinig contacten en dreigden in een isolement te raken. Voor hen zijn de wekelijkse bijeenkomsten een uitkomst. Door de maatregelen kunnen maximaal 20 personen toegelaten worden. Aan- en afmelden is verplicht. Enkele vaste bezoekers helpen Cas met o.a. het serveren van koffie, thee en lekkernijen en met de tafelschikking om de coronamaatregelen na te leven.

Een danser in de zorg

Na zijn studie aan de faculteit voor theater en dans van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten werkte Cas 25 jaar als danser. Zijn ouders (dierenarts en huisvrouw, met de zorg voor een gezin met tien kinderen) accepteerden zijn beroepskeuze, ook al was die in de jaren zeventig van de vorige eeuw niet gebruikelijk voor een jongen. Cas begon bij het Scapino Ballet. Daarna volgde een lange carrière als danser, repetitor en docent klassiek ballet. Op tournee met diverse gezelschappen danste hij de halve wereld rond. Acht jaar werkte Cas in Tel Aviv, Israël.

In 1991 kreeg de moeder van Cas een hersenbloeding en raakte verlamd. “Dat was een keerpunt in mijn leven. Het einde van mijn carrière als danser kwam door mijn leeftijd in zicht en ik was bezig na te denken over hoe dan verder”. Als danser had Cas altijd een fascinatie voor het menselijk lichaam. De ziekte van zijn moeder voegde een dimensie toe. “Hoe kunnen mensen zich redden als ze geen perfect lijf hebben. Ik besloot in de thuiszorg te gaan werken met gehandicapten. Om mensen vooruit te helpen met hun lichaam, ook via ademhalingsoefeningen en op basis van simpele aanwijzingen ”.

Nagels lakken

In 2018 maakte Cas de overstap naar verpleeghuis De Rietvinck. “Het geeft me als homo een vrij gevoel te werken in een omgeving waarin ik helemaal mezelf mag zijn. Mijn coming-out was niet gemakkelijk. Ook daarna bleef ik het soms lastig vinden voor mijn homo-zijn uit te komen. Werken in De Rietvinck heeft me geholpen. Ik geniet van de roze (buurt)bewoners en hun openheid. Als een man het leuk vindt zijn nagels te lakken, dan kijkt niemand daarvan op”. Rolstoeldansen met  bewoners is nog altijd een wens van Cas. Maar voor dansen is weinig tijd. Zoals overal in de verpleeghuiszorg is de werkdruk hoog. Van zingen met bewoners komt het gelukkig wel. Ook dat sluit aan bij een talent van Cas. Hij zingt, ook als solist, in de cantorij van Vrijburg in Amsterdam. “Net als in De Rietvinck ben ik daar helemaal op mijn plaats. Uiteindelijk zingt ieder vogeltje toch zoals het gebekt is…”.

Uiterste best

Als het dagelijkse leven zich normaliseert, is het de bedoeling dat de bijeenkomsten van de Roze Salon weer naar De Rietvinck terug te keren. Op dit moment is daar nog geen duidelijkheid over. Voor actuele informatie: zie www.amstelring.nl/oudroze-nieuwsbrief. Cas is wél duidelijk: ”Wat er ook gebeurt, we zullen ons uiterste best doen om de Roze Salon, hoe en waar ook, voort te zetten”.